1. Cách làm bài văn thi THPT quốc gia đạt điểm cao
Cách làm văn THPT quốc gia đạt điểm cao được chia sẻ dưới đây dựa vào kinh nghiệm dựa trên cơ sở đề thi minh họa của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Theo đó, đề văn thi THPT quốc gia sẽ có ba phần bao gồm phần đọc hiểu, nghị luận xã hội và nghị luận văn học
1.1. Cách làm phần đọc hiểu văn THPT quốc gia
Đối với phần đọc hiểu thí sinh cần đọc kĩ từng câu hỏi trước khi đọc văn bản để việc đọc được tập trung và có hiệu quả tốt hơn. Tiếp theo bạn hãy trả lời chính xác, ngắn gọn không thừa không thiếu bất cứ thông tin nào đề bài yêu cầu. Ví dụ như đề hỏi biện pháp tu từ trong câu văn, bạn phải trả lời đúng đủ, không được nêu thừa thêm để nhờ may được trúng.
Phần đọc hiểu theo đề minh họa sẽ phân hóa thành 8 câu hỏi nhỏ theo nhiều cấp độ từ dễ đến khó. Trong đó có 2 câu (câu 4 và câu 8 mỗi câu 0,25 điểm) nâng cao để phân hóa kiến thức. Theo đó, thí sinh phải dành nhiều thời gian viết đoạn văn 5-6 dòng. Tuy nhiên, các bạn phải tiết chế, không sa đà làm mất thời gian cho những câu khác. Chỉ viết theo đoạn, không viết thành bài văn.
Nếu được, các em có thể để dành thời gian làm tốt các phần còn lại sau đó hãy quay lại làm tiếp 2 câu này. Vì chúng chỉ chiếm 0.5 điểm trong toàn đề. Đây chính là cách làm văn THPT quốc gia được nhiều giáo viên khuyến khích thực hiện.
1.2. Cách làm văn nghị luận xã hội thi THPT quốc gia đạt 8 điểm
Đề bài nghị luận xã hội thường có 2 dạng rõ ràng. Đó là nghị luận về một hiện tượng đời sống và nghị luận về một tư tưởng đạo lý. Theo xu hướng ra đề hiện nay thì chúng thường có thể kết hợp cả hai. Tuy nhiên, dù là đề bài như thế nào thì các em cũng cần huy động kiến thức, sự hiểu biết về cuộc sống. Bởi phần này liên quan đến vốn sống thực tế đang diễn ra mà các em cần trang bị.
Theo đó, đề bài này có giới hạn số từ nên các thí sinh cần phải cân đối dung lượng chữ cũng như thời gian làm bài. Đặc biệt cần lưu ý khi làm văn nghị luận xã hội 200 chữ nhé. Không nên sa đà vào một hoặc quá nhiều dẫn chứng khiến bài dễ chênh lệch các phần. Tốt nhất bạn nên nắm chắc một số bước cơ bản sau đây để làm tốt phần thân bài.
1.2.1. Cách viết văn nghị luận về một hiện tượng đời sống
- Nêu hiện tượng: Đối với phần này thí sinh thường dễ bị lan man, lấn sang phần khác. Vì thế, bạn cần: Đưa ra giải thích từ ngữ nếu cần thiết. Tiếp theo nêu định hướng hiện tượng đó đang diễn ra như thế nào, biểu hiện (bộ phận nào, phạm vi nào…).
- Phân tích mặt lợi – hại, đúng – sai của hiện tượng: Theo câu hỏi Lợi – hại như thế nào? Đúng – sai, vì sao?
- Phần bàn mở rộng: Nhìn nhận sự vật hiện tượng đa chiều, nhiều khía cạnh. Bàn thêm hiện tượng trái ngược theo một góc nhìn khác hiện tượng đang bàn.
- Nguyên nhân của hiện tượng: Phần này các bạn có thể chia ra 2 nhóm nguyên nhân khách quan và chủ quan để bài làm logic và thấu đáo.
- Ý kiến bản thân: Ý kiến bản thân sẽ gắn liền với phần giải pháp. Thí sinh sẽ căn cứ vào nguyên nhân để rút ra giải pháp. Đặc biệt, bạn nên chú ý đến tính thiết thực của giải pháp để bài viết thuyết phục hơn. Đây chính là cách làm văn THPT quốc gia theo dạng đề nghị luận về một hiện tượng đời sống.
1.2.2. Cách làm bài văn nghị luận về một tư tưởng đạo lí THPT quốc gia
Giải thích: Bạn có thể giải thích khái niệm chính trong bài văn nghị luận về tư tưởng, đạo lí theo nghĩa đen, nghĩa bóng, từ ngữ riêng… Tiếp theo nêu lên ý nghĩa chung của vấn đề. Trường hợp đề bài đưa ra một đoạn văn ngắn cần rút ra tư tưởng, đạo lý rồi mới bàn luận, chứ không bàn trực tiếp đến văn bản đó.
Bàn luận: Bạn có thể đặt ra câu hỏi ý kiến đó đúng hay sai? Vì sao? Chứng minh? (dẫn chứng chọn lọc, ngắn gọn, súc tích).
Bàn luận mở rộng theo gợi ý sau: Nhìn nhận vấn đề ở nhiều khía cạnh, góc độ để thấy được điểm thiếu sót, cần bổ sung của vấn đề. Sau đó đưa ra vấn đề ngược lại vấn đề đang bàn. Điển hình như đề bài đang nói về sự tự tin thì bạn hãy nói thêm về sự tự ti và tự cao…
Rút ra bài học nhận thức và hành động: Không nói chung chung mà cần hành động thiết thực, gần gũi với vấn đề.
1.3. Cách làm văn THPT quốc gia đối với phần nghị luận văn học
Đầu tiên bạn cần chú ý mội kiểu bài văn nghị luận văn học sẽ khác nhau. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất vẫn là tập trung làm rõ vấn đề nêu ở đề bài. Theo đó các bạn cần theo sát đề bài, sắp xếp ý triển khai để không lạc đề.
Ở phạm vi này, người viết chỉ tập trung lưu ý dạng đề mới là dạng đề so sánh văn học. Thông thường đối với đề dạng so sánh thí sinh sẽ thấy khó, bỏ qua. Bởi vì ít nhất các em đã làm được hơn 50% của bài. Tuy nhiên, nếu đã làm tốt hai phần trên các em hãy cố gắng làm bài không lãng phí thời gian còn lại. Một số gợi ý cho dạng bài này như sau:
1.3.1. Nêu từng văn bản và so sánh
- Ý 1: Tìm hiểu văn bản thứ 1
- Ý 2: Tìm hiểu văn bản thứ 2
Hai ý này hãy làm tách biệt như cách làm thông thường của một văn bản
- Ý 3: Bắt đầu tiến hành so sánh 2 văn bản
Điểm tương đồng: Đây là điểm xuất phát để người ra đề chọn hai văn bản để so sánh. Chúng sẽ không khó tìm và có sẵn trên đề bài. Còn nếu không có thì học sinh có thể dựa trên gợi ý: hoàn cảnh sáng tác, thời gian sáng tác, đề tài, chủ đề, thế hệ nhà văn, cách thể hiện… để lý giải sự tương đồng.
Điểm khác biệt: Bạn phải dựa trên điểm tương đồng để tìm ra nét khác biệt. Ví dụ như khác nhau về con người, văn hóa, tư tưởng, cách thức thể hiện…
1.3.2. Lý giải sự khác biệt
Sau đó lý giải sự khác biệt ấy trên cơ sở khoa học, hoàn cảnh sáng tác, phong cách nhà văn, cách xử lý đề tài… Đây là ý quan trọng để người chấm thấy được tư duy nhạy bén của các bạn. Cách làm văn THPT Quốc gia này đã được nhiều giáo viên giỏi nghiên cứu và đưa ra hướng dẫn.
Bên cạnh đó, đây cũng là cách làm văn được 8 điểm nếu bạn đúng theo hướng dẫn 3 phần ở phía trên đây. Chúc các bạn thành công trong kỳ thi RHPT Quốc gia sắp tới nhé!
2. Những tác phẩm trọng tâm thi THPT Quốc gia 2021
Cách làm văn THPT Quốc gia sẽ càng đạt hiệu quả và phát huy tác dụng khi bạn khoanh vùng được những tác phẩm trọng tâm. Theo đó bạn có thể dựa vào đề thi của những năm trước, sau đó chọn lọc ra tác phẩm quan trọng để ôn tập trung chuyên sâu. Điều này sẽ giúp bạn có được kết quả tốt trong kỳ thi. Những tác phẩm trọng tâm thi THPT Quốc gia 2021 có thể ra và đã từng ra ở những năm trước như:
1. Sóng – Xuân Quỳnh đề thi năm 2010
2. Tây Tiến – Quang Dũng đề thi năm 2011
3. Người lái đò sông Đà – Nguyễn Tuân đề thi năm 2012
4.Vợ chồng A Phủ – Tô Hoài, đề thi năm 2013
5. Hồn Trương Ba, Da Hàng thịt – Lưu Quang Vũ, đề thi năm 2014
6. Chiếc thuyền ngoài xa – Nguyễn Minh Châu, thi năm 2015
7. Vợ nhặt – Kim Lân, thi năm 2016
8. Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm, thi năm 2017
9. Chiếc thuyền ngoài xa – Nguyễn Minh Châu, thi năm 2018
10. Ai đã đặt tên cho dòng sông – Hoàng Phủ Ngọc Tường, thi năm 2019
11. Đất Nước – Nguyễn Khoa Điềm, thi năm 2020 – đợt 1
12. Việt Bắc – Tố Hữu, thi 2020 – đợt 2
Khoanh vùng tác phẩm trọng tâm thường xuyên ra đề chính là bí quyết để những bài văn đạt điểm cao thi đại học. Đây cũng là bí quyết làm văn THPT quốc gia được nhiều thầy cô áp dụng để giúp các thí sinh ôn thi hiệu quả. Vì thế các bạn đừng ngại tập trung đầu tư khai thác chuyên sâu. Bởi chúng sẽ giúp bạn nhẹ nhàng khi ôn tập, đánh trúng mục tiêu cho kỳ thi quan trọng sắp tới.
3. Cách học làm văn thi THPT Quốc gia đạt điểm cao
Cách học văn để thi THPT Quốc gia làm sao để đạt hiệu quả cao đang được nhiều phụ huynh và học sinh lo lắng. Theo đó, một số gợi ý dưới đây sẽ giúp bạn tiếp thu cũng như ôn tập hiệu quả.
3.1. Tạo niềm yêu thích với môn văn
Trong bất kỳ lĩnh vực nào nếu muốn gắn bó lâu dài thì niềm yêu thích chính là động lực quan trọng nhất. Vì thế bạn hãy xem môn văn như cuộc sống. Mỗi tác phẩm, nhân vật trong đó chính là những thước phim sống động. Hãy dùng cảm nhận riêng của mình để thấu hiểu, đồng cảm. Điều này sẽ nuôi dưỡng tâm hồn thơ văn giúp cách làm văn THPT quốc gia đạt điểm cao hiệu quả.
3.2. Rèn luyện kỹ năng viết hàng ngày với nhiều dạng đề khác nhau
Khi bạn đã nắm vững kiến thức của các nội dung ôn tập thì hãy thử sức với các đề thi. Điều này sẽ giúp bạn biết cách trình bày, bố trí thời gian và cũng cố kiến thức vững vàng. Theo đó, bạn hãy thử sức với nhiều dạng đề thi khác nhau của những năm trước. Làm xong hãy nhờ thầy cô chỉnh sửa và cho nhận xét. Quá trình rèn luyện này sẽ là kinh nghiệm để những bài văn đạt điểm cao thi đại học vươn đến ước mơ sáng ngời.
3.3. Không được học tủ
Nhiều bạn học sinh cho rằng các đề năm trước ra rồi sẽ không ra lại. Vì thế dẫn đến sự chủ quan, bỏ qua ôn tập bài đó. Điều này dẫn đến nhiều sai làm đáng tiếc khi các tác phẩm khó xuất hiện trở lại. Bởi đề thi môn văn hiện nay chủ yếu dùng để kiểm tra năng lực học, kiến thức tổng quát trên nhiều phương diện. Vì thế các bạn không nên học tủ mà hãy cố gắng ôn tập tất cả các nội dung có thể ra trong đề nhé!
3.4. Cách chọn thời điểm học làm văn thi THPT quốc gia trong không gian yên tĩnh
Buổi sáng chính là thời điểm tốt nhất để bộ não tiếp thu kiến thức học tập. Chúng giúp bạn tăng khả năng nhớ lâu và minh mẫn hơn. Bên cạnh đó, bạn cũng nên chọn một nơi yên tĩnh, không ồn ào để tránh tạp nhiễu. Đặc biệt, trong lúc ôn luyện không nên thức quá khuya để tránh làm ảnh hưởng đến sức khỏe vào ngày thi. Đây chính là một trong những điều quan trọng để hỗ trợ cách làm văn THPT quốc gia đạt hiệu quả tốt mà bạn cần lưu ý.
3.4. Xây dựng nền tảng học văn
Văn chương phục thuộc rất nhiều vào sự sáng tạo và cảm nhận của người viết. Vì thế bạn cần trang bị một nền tảng kiến thức sâu rộng về các nội dung như hoàn cảnh lịch sử, thông tin tác giả, các nhận định, phê bình tác giả nổi tiếng, nội dung chính…Muốn nắm được những thứ đó bạn cần có giáo viên dạy giỏi, tham khảo nhiều tài liệu văn học. Tuy nhiên, bạn có thể tham khảo giáo viên trong cách chọn tài liệu. Điều này nhằm tránh tình trạng bạn đọc quá nhiều dễ bị “loãng” kiến thức.
Cách làm văn thi THPT quốc gia đạt điểm cao trên đây sẽ giúp thí sinh có thêm kinh nghiệm để bước vào kỳ thi sắp tới. Mong rằng các em sẽ có một tinh thần vững vàng, kiến thức uyên bác để xử lý tốt đề thi. Chúc các sĩ tử bứt phá, thành công trong kỳ thi sắp tới nhé!
Ngọc Hân tổng hợp